Yes we can

Benieuwd hoeveel minuten het duurt voor de naam Obama valt op Mind the Gap. De man is incontournable als je ’t vandaag over jongeren wilt hebben. Hij weet waar de klepel hangt. Hij wist de voorbije maanden als geen ander jongeren warm te maken voor iets waarvan niemand dacht dat jongeren nog warm te maken waren. Hadden de 18- tot 29-jarigen het alleen voor het zeggen gehad, Obama had 455 kiesmannen achter zijn naam gekregen en McCain amper 57 (365 tegen 173 in de echte uitslag). Zegt genoeg.

Hebben musea iets van hem te leren? Yes they can. Vooral wat ze niet moeten doen. Jongeren lijmen. Binnenhalen. Verleiden. Hip, trendy, cool doen.

De VPRO heeft De Stem van Generatie Obama haarscherp geregistreerd (onlangs op Canvas te zien – mis de herhaling niet: 10 maart, Nederland 2 ). De Stem is een 27-jarige jongeman, Jon Favreau, Obama’s rechtstreeks door de Muzen bediende hoofdspeechschrijver. Maar De Stem, dat zijn evenzeer de honderdduizenden jongeren die van Obama’s campagne hun eigen campagne hebben gemaakt – en van Obama’s overwinning hun eigen overwinning. Nooit eerder bij presidentsverkiezingen werd zo bottom up gemobiliseerd. Pure grassroots marketing – mooie term trouwens. Gedaan met politici meer die van bovenaf, vanuit het verre Washington, de kiezers met beloften bombarderen en, ten behoeve van de twintigers, die bommen als hip en cool verkopen. In de plaats daarvan kwam een veertiger die de millenials perfect aanvoelde, hen tot partners promoveerde en liet doen waar ze goed in zijn: netwerken bouwen, peer-to-peer, gewoon vanuit hun kamer, vanachter hun laptop, via Facebook, MySpace, YouTube, blogs, mails… User generated politiek. Dit is inderdaad de web 2.0-generatie maar Obama heeft door dat die 2.0 allang niets meer met technologie te maken heeft,wel met een sociale attitude.

Als musea nog jongeren willen binnenhalen, dan moeten ze ermee stoppen jongeren binnen te halen. Een museumpagina op Facebook of Netlog zal niet baten zolang de jongeren er niet hun eigen museum van kunnen maken. MyMuseum. Hoe? Vraag het de jongeren zelf.

Het J-woord

Jongeren. Het J-woord. Zeg het hardop in de museumhoofdkwartieren – fluisteren volstaat soms al – en de helft begint meteen te hyperventileren (de andere helft gaat lopen). Alles hebben ze geprobeerd. Tot danstempels hebben ze hun musea zelfs verbouwd. Maar ze bijten niet (ondankbare honden).

Het probleem zit wellicht dieper. Internet heeft onze huiskamers grondiger veranderd dan de meeste musea zelfs maar vermoeden. Hun hele publiek is veranderd. Jongeren zijn slechts de voorhoede. Wie hen kwijt is, mag over 20 jaar de deuren sluiten.

Reikhalzend kijken we uit naar Mind the Gap (The Sequel), de studiedag van AmuseeVous over jongeren en musea (9 maart). Het kondigt zich niet aan als de zoveelste zelfhulpgroep voor erfgoedwerkers. AmuseeVous heeft Olga Van Oost (IBBT-SMIT, VUB) het veld in gestuurd. Ze onderzocht de relatie tussen jongeren, musea en ICT. Op 9 maart stelt ze de resultaten voor.